Após a destrución da Unión Soviética, o capital emprendía unha feroz ofensiva neoliberal debruzándose con saña sobre os dereitos atinxidos polas clases traballadoras e populares en todo o mundo. Con boa parte da esquerda mundial fóra de xogo, a vangarda da loita social e política deslocábase até a América Latina. Á súa análise dedica o politólogo vasco, Katu Arkonada, o seu último libro, publicado en coautoría coa socióloga Paula Kalchko. Desde abaixo, desde arriba. Da resistencia aos gobernos populares: escenarios e horizontes da mudanza de época en América Latina (Editorial Caminos, La Habana, 2016) é unha obra referencial para entendermos o acontecido na outra beira do Atlántico nas últimas tres décadas.
Para alén das particularidades e especifidades coas que se manifestou en cada país, o ciclo progresista latinoamericano constitúe un proceso histórico único. Esa é a perspectiva sob a que elaboran a súa análise Arkonada e Kalchko. Un proceso de mudanzas que segmentan en cinco etapas precedidas por unha previa de “acumulación orixinaria”, con base nas loitas de resistencia fronte ao neoliberalismo decorridas entre 1989 e 1998. “Ao tempo que se nos dicía que chegara a fin da historia e da loita de clases, no Sur do mundo comezaba a xermolar unha resistencia ao neoliberalismo inda embrionaria”. Os principais antecedentes desta etapa son o ‘caracazo’ en Venezuela no 1989 e o levantamento zapatista en México en 1994.
[Podes ler a reportaxe íntegra no Sermos Galiza 246, á venda na nosa loxa e nos quiosques e puntos de venda habituais]