Anxo Queiruga: “Os recortes sociais poden facer retroceder tres décadas ao colectivo de persoas con discapacidades”

O movemento asociativo COGAMI que agrupa 53 entidades que traballan con persoas con discapacidades alerta, depois de celebrar a súa Asemblea Xeral,  sobre os efectos que están a ter os recortes nas áreas de benestar. O Presidente de COGAMI, Anxo Queiruga, sinala que o colectivo “corre o perigo de retroceder trinta anos nas súas condicións de vida”. 

Anxo Queiruga
photo_camera Anxo Queiruga

-A Asemblea Xeral de COGAMI alertou sobre os efectos no colectivo dos recortes sociais. Como están a notar os efectos? 

Nas últimas décadas déronse avances para facer visíbeis ás persoas con discapacidade, pequenos avances porque nunca se viviu na bonanza. O movemento asociativo, artellado en todo o territorio, ten aínda unhas estrutura febles. Avanzouse na igualdade mais queda moito por recorrer. As políticas de recortes están a atacar aos colectivos máis febles. As persoas con discapacidades supoñen un 10% da poboación. Os recursos son precarios e sobrevívese tamén co compromiso de moitos profesionais. No caso de COGAMI, 53 organizacións están a dar repostas ás necesidades básicas, tamén no mundo rural, onde os servizos son moito menores. Estamos a falar de persoas con nomes e apelidos. Preocúpanos, por exemplo, que a nova lei de educación vai afastar, en lugar de integrar, ás persoas que teñen problemas de aprendizaxe. Un grupo empresarial como o noso, que son empresas sociais, está a xerar 800 postos de traballo directo e reclamamos que se teña en conta esta circunstancia porque senón non teremos oportunidade de integración. 

-Cun índice de desemprego histórico, como lle afecta ao colectivo de persoas con discapacidades?

En condicións normais duplicamos a taxa de desemprego e triplicamos a de inactividade. O Estado fixo un recorte en políticas de emprego salvaxe e isto tamén nos está a afectar. Un servizo de emprego como o de COGAMI tivo que recorrer á iniciativa privada porque estaba chamado a desaparecer. O movemento asociativo ten que ser un referente e a Administración ten que vixiar que se dean respostas ao colectivo sen eliminar máis recursos. 

-Unha das reclamacións da súa asemblea foi rexeitar o pago previo dos produtos ortoprotésicos. 

O colectivo non pode ir ao anticipo de pago porque o poder adquisitivo é moi baixo. Maiormente vívese de pensións non contributivas, quen as ten. Se ten que poñer unha prótese ou mercar unha cadeira de rodas, moitas persoas non teñen capacidade de poder adiantar os cartos e logo agardar a que se lle faga o pago desde a administración. Pedimos que a xestión funcione como a da receita electrónica. Para nenos e nenas con discapacidades, estes materiais son de primeira necesidade e, ás veces, hai que cambialos cada ano ou dou anos. Estaslle pedindo sacrificios a familias que xa teñen un custe de máis de 15.000 euros. Agardamos que o decreto galego que regula esta xestión non vaia ao pago previo, como lle demandamos á Conselleira de Sanidade. 

-Como valoran os recortes da Lei de Autonomía persoal, coñecida como lei da dependencia?

Naceu xa desencamiñada, ao noso ver, destinada só a pesoas maiores. Nós defendemos a autonomía persoal. En todo o territorio a posta en marcha de servizos é unha excepción, falta desenvolvelos. Creouse unha grande expectativa e, co tempo, vemos como o copago se está a incrementar e as axudas da Lei de Autonomía Perdoal redúcense. As entidades temos obriga e necesidade de demandar servizos porque as persoas están aí e hai que darlles respostas e ter profesionais contratados para garantir servizos básicos. Desapareceron as políticas de servizos sociais porque, se non tes dependencia, non es usuario. Agora nin temos Lei de Autonomía persoal nin sistema de servizos sociais e isto repercute directamente en persoas con  nomes e apelidos. 

-Que urxencias reclaman nunha situación de crise como a que vivimos?

O que consideramos básico é non dar un paso atrás e manter os servizos. Traballar para que as políticas de emprego non se resintan aínda máis. Se as persoas con discapacidade non teñen posibilidades laborais pasarían a engrosar a lista do desemprego cando están contribuíndo ao desenvolvemento do país. As 800 persoas que están traballando a través de COGAMI non están cobrando pensións. Temos que garantir un ensino inclusivo e servizos de saúde e sanitarios universais e gratuítos porque o 80% das pesoas con discapacidade teñen problemas crónicos e iso significa un importante sacrificio. As políticas sociais non se poden ver como un gasto porque é un investimento. As políticas teñen que ser transversais, aféctanlle ao acio, ao ensino, á saúde... e teñen que contar con nós. 

-En que sector de actividades se desenvolven as empresas de COGAMI?

Temos, como dicía, 800 persoas empregadas en centros de economía social e na propia confederación. Unha boa parte, dedicadas a temas de carácter mediambientais. En Coregal, poño por caso, hai 146 persoas traballando. Estamos tamén a sufrir unha situación moi difícil porque a Coregal róubanlle a metade de toneladas de papel e cartón. En Santiago temos trinta persoas traballando na recollida e antes de pasar cos camións, xa se adiantan tres ou catro que collen o cartón. A nós énos moi difícil manter un servizo cando nos quitan o material antes de chegar. Isto está a repercutir na situación da empresa. O pasado ano a través do servizo de emprego de COGAMI atoparon traballo 2000 persoas, cunha duración mínima de seis meses. Somos referencia en todo o Estado español. Temos empresas propias mais tamén asinamos acordos con empresas e federación de distinos sectores. 

-Desde hai moitos anos, unha das súas demandas é a eliminación de barreiras arquitectónicas. Avanzouse en facer as cidades máis habitábeis?

Desde hai dúas lexislaturas temos unha proposta ao respecto no Parlamento mais aínda non se aprobou. Os concellos teñen que regularse con ordenanzas novas. Se os locais non son accesíbeis non poden ter licencia. Estes días escoitabamos a noticia do hotel de Andalucía no que impediron entrar a un grupo de persoas con síndrome de down e episodios coma estes, infelizmente, aínda están a suceder. En moitos aspectos, en lugar de avanzar, estase a retroceder. 

Comentarios