Eleccións, agro e alimentos

Neste mes de maio as galegas e os galegos seremos convocados para elixir as persoas que nos representarán nos diferentes Concellos, que son a administracións máis próximas a nós e, polo tanto, unha das que maior incidencia ten nas nosas vidas. Moitos destes concellos están no rural, ámbito no que as actividades agrícolas e gandeiras teñen un papel crucial dende o punto de vista económico e social, e a outros niveis como a paisaxe, a xestión do territorio ou a prevención de incendios, por poñer tan só uns exemplos. Non podemos esquecer que o fin principal das actividades agrarias e gandeiras é a obtención de alimentos para a sociedade, polo cal, que haxa ou non produción de alimentos nas nosas comarcas vai ter unha relación directa coa facilidade ou dificultade no acceso da poboación a alimentos frescos, de tempada, variados ou ecolóxicos; vivamos no rural, nunha pequena vila ou nunha das nosas cidades. Unha das principais conclusións da xornada organizada polo Sindicato Labrego Galego sobre políticas locais para a transición agroecolóxica e a soberanía alimentaria, celebrada este 17 de abril, día da loita labrega, no concello de Toques foi o recoñecemento do papel fundamental que teñen neste sentido as administracións e as diferentes institucións locais. A Estratexia 'Da granxa á Mesa' da Comisión Europea, como parte do Pacto Verde, fixa como obxectivos principais garantir alimentos suficientes, accesibles e nutritivos á poboación, ingresos xustos e un firme apoio ás produtoras e produtores primarios, así como aumentar a cantidade de terra dedicada á agricultura ecolóxica, promover o consumo de alimentos e de dietas máis saudables, e reducir a perda e o desperdicio de alimentos, entre outros. Moitas destas liñas de actuación só poden ser levadas adiante cambiando necesariamente sistemas alimentarios globalizados por sistemas alimentarios locais. O Pacto de Políticas Alimentarias Urbanas de Milán, máis coñecido como Pacto de Milán e que foi asinado dende o 2015 por máis de 210 cidades, marca entre as súas prioridades desenvolver sistemas alimentarios sostibles para asegurar o acceso a unha alimentación axeitada, saudable, nutritiva, segura e local para todas as persoas, atendendo especialmente á situación das persoas máis vulnerables. Neste sentido recoñécese a estreita relación entre as políticas alimentarias e as medidas sanitarias, ou as estratexias de loita contra a pobreza e as políticas de protección social. Municipios pola agroecoloxía A día de hoxe non temos ningunha cidade galega que forme parte activa desta rede de cidades implicadas no antedito pacto de políticas alimentarias urbanas. A nivel de concellos galegos, unicamente o Concello de Allariz se adheriu á rede de municipios pola agroecoloxía. A carta por unha agricultura e alimentación sostibles desta rede inclúe propostas concretas a nivel municipal de apoio ás persoas produtoras como asesoramento, axudas e apoio nas tramitacións priorizando as iniciativas agroecolóxicas locais, de pequena ou mediana escala, ou a creación de infraestruturas agrarias e de transformación agroalimentaria; medidas no consumo como desenvolver ou incentivar a compra pública alimentaria con criterios de sostibilidade ecolóxica e social, que incorpore a axuda alimentaria, a análise da potencialidade de cada territorio para cubrir a demanda alimentaria con producións locais ou facilitar a diversificación de canles comerciais de alimentos locais e ecolóxicos (pequeno comercio, mercados de venda directa e outros), e facer unha aposta decidida pola normalización do consumo de alimentos locais e ecolóxicos para toda a poboación. Cómpre dignificar a produción labrega, unha actividade esencial, e aumentar a conciencia social sobre a alimentación O primeiro punto das conclusións da xornada de Toques, na que participaron persoas produtoras, grupos de desenvolvemento rural e diversos representantes políticos, recolle a necesidade de dignificar a produción labrega, aumentar a conciencia da sociedade sobre a súa alimentación e sobre o feito de que as persoas labregas, que alimentan a sociedade, realizan unha actividade esencial e que esta debe estar coidada dende as diferentes institucións e administracións; axudando ás actuais e creando novas comunidades labregas, acollendo ás persoas novas que desexen incorporarse á actividade agraria apoiándoas no acceso á terra, a unha renda digna, á vivenda, á formación, ao mercado... Agardamos que moitas destas inquietudes sexan incorporadas nas prioridades de moitas das futuras políticas locais e que a participación dos municipios galegos neste tipo de iniciativas deixen de ser honrosas excepcións.