Durante anos, os carburantes na Galiza foron os máis caros do Estado, só por detrás dos de Illes Balears, un territorio penalizado pola insularidade e a falla de refinarías. Detrás desa realidade estaba, entre outras cuestións, o céntimo sanitario, declarado ilegal pola Xustiza europea hai agora case dez anos.
Aínda así, segundo o informe mensual de prezos petrolíferos do Ministerio de Transición Ecolóxica correspondentes ao pasado mes de xaneiro, a Galiza foi a cuarta autonomía cos prezos medios máis altos no caso do gasóleo (140,6 céntimos por litro) e a quinta na gasolina (152 céntimos por litro).
Estes valores superan en 1,1 e 1,9 céntimos, respectivamente os valores medios estatais, pero a diferenza elévase se a comparativa se fai máis polo miúdo. Así, en Ourense, onde presentan un dos prezos máis altos do gasóleo a nivel estatal (141,6 céntimos por litro) e o máis elevado na gasolina da Galiza (152,4 céntimos por litro), páganse 4,9 céntimos máis que en Almería pola gasolina e 6,7 céntimos máis que en Teruel polo diésel.
Estas diferenzas entre o interior e a costa da Galiza explícanse por varios factores. En primeiro lugar, porque o país conta na Coruña cunha refinaría de cru e, xusto ao outro lado da estrada, cunha planta de Exolum (antiga Compañía Loxística de Hidrocarburos), desde a que se distribúen os carburantes xa preparados para o seu consumo.
En Vigo, Exolum posúe tamén instalacións de distribución de combustíbeis, que chegan desde A Coruña directamente por un gasoduto que atravesa a Galiza de norte a sur.
Esta circunstancia, sumada ao feito de que se trata de zonas urbanas cun alto tránsito de vehículos e cunha extensa oferta comercial, tanto das grandes ─Repsol, Cepsa, BP e Galp, fundamentalmente─ como das firmas independentes e de baixo custo, fai que o prezo que se paga nestas zonas sexa sensibelmente inferior ao que se paga no interior do país.
Como explica a Comisión Nacional dos Mercados e da Competencia (CNMC) no boletín de distribución de carburantes en estacións de servizo correspondente ao mes de marzo, no que analiza o caso concreto de Ourense, a menor dispersión de prezos media "podería ser indicativa dun menor nivel de competencia inter-marca" con respecto ao resto do territorio, "motivada principalmente pola menor presenza de instalacións independentes", indica o documento do regulador.
Máis competencia para baixar os prezos
Nas principais cidades do país, Vigo e A Coruña, faise patente esta realidade. A irrupción de firmas de baixo custo, que se caracterizan por ofrecer prezos sensibelmente inferiores aos das grandes firmas á custa de prescindir de servizos como a cafetaría, a tenda ou a atención presencial, forzou a competencia a axustar as tarifas nesas áreas con respecto a outras zonas nas que opera.
Tamén hai outras firmas, como Carbugal e Galioil, de capital 100% galego, que procuran que a cidadanía non sufra cada vez que ten que encher o depósito sen renunciar a crear novos postos de traballo.
Con todo, desde o sector explican que o produto que se ofrece non difire moito do que se pode atopar nas estacións de servizo de bandeira ─as das grandes─, que o único que fan é engadir aditivos aos carburantes que saen das refinarías.
En calquera caso, cos prezos en máximos ─ a gasolina alcanzou de media a semana pasada os 157,5 euros por litro e o diésel os 146,2─, as persoas consumidoras mirarán con máis detalle os prezos das estacións de servizo. As de baixo custo levan as de gañar, de aí que a súa presenza se teña incrementado tanto nos últimos anos, contribuíndo, iso si, a que a Galiza non sexa o territorio máis caro.
