23,6% da poboación galega estivo en risco de pobreza ou exclusión social durante o ano 2022

A pesar dunha baixada tras a pandemia na taxa de persoas galegas en risco de pobreza ou exclusión social, 23,6% dos galegos e das galegas atopábase nalgunha destas dúas situacións en 2022, 1,6 puntos porcentuais menos que en 2021 (25,2%), segundo a Enquisa de Condicións de Vida que publicou esta terza feira o Instituto Nacional de Estatística (INE). Até 39,1% da cidadanía galega non se pode permitir saír unha semana ao ano de vacacións Ademais, 18% da cidadanía galega estaba en risco de pobreza, 2,2 puntos menos que un ano antes, mentres que os ingresos medios por persoa na Galiza situáronse en 12.352 euros anuais. Por outra parte, até 39,1% da poboación non podía permitirse ir de vacacións fóra de casa polo menos unha semana ao ano. Entre outros datos, o informe sinala que 29,3% da poboación da Galiza non tiña capacidade para afrontar gastos imprevistos, que 9,4% aseguraba ter atrasos en pagamentos relacionados coa vivenda principal ou en compras a prazos, e que 7% consideraba ter "moita dificultade" para chegar a fin de mes. EAPN Galiza solicita a volta da tarxeta básica O director da Rede Galega contra a Pobreza (EAPN Galiza), Xosé Cuns, en conversa con Nós Diario, destaca que o informe do INE sinala uns datos "elevados" de persoas en risco de pobreza ou exclusión social na Galiza. A pesar diso, afirma, "é un dato positivo pola baixada con respecto ao ano anterior". "Seguen sendo datos que aínda non recuperaron as cifras anteriores á crise financeira do ano 2008, mais o certo é que a nosa valoración é que medidas estatais como os Expedientes de Regulación Temporal de Emprego (ERTE), o Ingreso Mínimo Vital (IMV), ou medidas da Xunta como a tarxeta básica ou a non paralización da Renda de inclusión social da Galiza (Risga) tiveron o seu efecto", explica. Neste sentido, Cuns é crítico coa eliminación da tarxeta básica por parte do Goberno galego. "É necesario que a Xunta da Galiza recupere medidas contra a pobreza máis extrema como a tarxeta básica, da que se segue demostrando a súa efectividade, polo que seguimos sen entender por que desapareceu", explica. "A tarxeta básica foi unha das medidas decisivas para que os datos posteriores á saída da crise derivada da pandemia sexan mellores", sinala. "Foi moi efectiva por dúas razóns, a primeira pola súa rapidez burocrática, pois desde que se detectaba unha necesidade até que a persoa tiña unha tarxeta coa que podía comprar en calquera comercio produtos de alimentación, hixiene e farmacia, tan só pasaba unha semana", afirma. "Mais en segundo lugar porque estaba dirixida a aquelas persoas que non teñen ningún outro tipo de axuda, que non poden acceder a unha Risga ou a un IMV, entre as que se concentran migrantes, moitas en situación irregular, e aquelas persoas que están nunha maior situación de pobreza extrema", engade Cuns. "Entre as persoas migrantes de fóra do ámbito da Unión Europea (UE) hai unha taxa de 60% de risco de pobreza, polo que permitirlle a alimentación a estas familias, con crianzas a gran maioría, explicaba tamén a redución da pobreza infantil, polo que a tarxeta básica supuña un impacto directo e notábel", afirma o director xeral de EAPN Galiza. "Quitar esa medida, cando non poden acceder ao IMV ou á Risga, significa condenar estas persoas á pobreza", conclúe. "A retirada da tarxeta básica vai ter un impacto notábel no empeoramento futuro das cifras de pobreza e exclusión, especialmente entre quen peor está", asevera. O impacto da inflación Os datos achegados polo INE estudan a situación do ano 2022, mais segundo explica Cuns, "hai datos máis recentes de carencia material severa nos que xa empezamos a ver o empobrecemento actual pola inflación, especialmente pola suba do prezo da enerxía, as dificultades de acceso á vivenda ou a eliminación da tarxeta básica no que respecta ao campo da alimentación". EAPN alerta da dificultade de acceso á carne, ao polo e ao peixe "Empezamos a ver nubarróns e datos preocupantes", di o director xeral de EAPN Galicia. Sobre o feito de que 39,1% das persoas non se poidan permitir saír de vacacións fóra da casa unha semana ao ano, sinala que "é un dos indicadores que denota a carencia material severa". Ademais, explica, "preocupa aínda máis o aumento das persoas que non poden permitirse gastos imprevistos, que aumenta de 24,7% a 29,3% ou que se duplique a porcentaxe da cidadanía que non poden acceder á compra de carne, polo ou peixe". "Empezamos a ver o impacto da inflación, nos datos de pobreza non se percibe pois non houbo unha crise económica nin houbo unha redución de renda, mais si se demostra que cos mesmos cartos se pode facer moito menos, e vemos que a xente ten que apertarse moito máis o cinto para as vacacións, para comer carne, polo ou peixe", di. "Cada vez máis xente ten dificultade para poder pagar a enerxía ou os gastos, cunha taxa que sobe de 13% a 19%", afirma. "Os efectos da crise inflacionista comezan a ser preocupantes e non cremos que os datos de 2023 sexan igual de positivos", explica Cuns. "Queda moito para garantir a protección das persoas en risco de pobreza ou exclusión social, é certo que na pandemia se reaccionou de forma totalmente diferente ás nefastas medidas de austeridade da anterior crise económica, mais queda moito camiño por percorrer, comezando por simplificar o IMV e facelo moito máis áxil e coordinado e continuando por asegurar para as persoas pobres que traballan un itinerario de inserción sociolaboral de calidade", conclúe. Unha empresa de Vigo é denunciada por explotación laboral de migrantes O director xeral de EAPN Galicia, Xosé Cuns, na súas declaracións a Nós Diario, alerta sobre a situación de pobreza de moitas persoas na Galiza a pesar de ter un posto de traballo, e de que esta situación é especialmente preocupante na poboación migrante. Precisamente, segundo transcendeu esta segunda feira, a Policía está a investigar unha empresa de Vigo por suposta explotación laboral a máis dunha trintena de traballadoras estranxeiras, a maioría nunha situación burocrática irregular. Segundo fontes policiais, a investigación iniciouse tras a denuncia dunha cidadá, que alertaba sobre as condicións laborais nas que traballara nunha compañía dedicada á asistencia sociosanitaria a domicilio. A vítima relataba a situación de abuso laboral na que traballaba coidando a persoas maiores dependentes nos seus fogares. A partir de aí, puidéronse detectar máis persoas afectadas por esta situación que presentaban un perfil semellante: muller estranxeira en situación irregular, traballando todo o día, os sete días da semana, por un salario "ínfimo" e sen dar de alta na Seguridade Social. "A investigación pon en evidencia a precaria situación das traballadoras e das condicións de traballo. Tratándose dunha empresa dedicada a prestar servizos sociosanitarios a persoas dependentes nos seus domicilios, non facilitaba ningún tipo de medida de protección", apuntou a Policía. Ademais, o persoal comezaba a traballar "sen os coñecementos profesionais nin a formación necesaria para levar a cabo as tarefas, pondo en risco traballadoras e pacientes", engadiu.