Historia inacabada do deporte galego: "A forza da Irmandiña, entre o desleixo e a ilusión (II)"

A non convocatoria de Iago Aspas, o mellor dianteiro do Estado no último lustro, para ser parte do combinado español na recente edición da Eurocopa de fútbol volveu abrir o debate da necesidade dunha selección galega de fútbol. Miles de persoas discutiron nas súas conversas de café, nos descansos do traballo ou nas redes sociais cal sería o hipotético cadro de xogadores do combinado galego na competición continental, e a conclusión foi que —como revela unha enquisa levada a cabo por Nós Diario— 55% da poboación pensa que a Galiza sería quen de alcanzar as roldas decisivas do torneo: cuartos de final, semifinais ou mesmo a gran final. Historia inacabada do deporte galego: "A forza da Irmandiña (I)" De feito, a maioría daba por feita a clasificación para a proba, tarefa facilitada en extremo pola ampliación dos conxuntos participantes desde o ano 2016, o que levou ao regreso de Escocia despois dun cuarto de século de ausencia ou aos debuts de países como Irlanda do Norte, Albania, Eslovaquia, Islandia, Finlandia ou Macedonia do Norte, escuadras que, home por home, mostran un nivel bastante inferior ao que podería exhibir a Galiza. A selección galega contaría cunha das dianteiras máis perigosas do continente, con Iago Aspas, Lucas Pérez, Santi Mina ou Borja Iglesias Porque, con Iago Aspas como líder, a selección galega contaría cunha das dianteiras máis perigosas do continente, formada polo tamén celeste Santi Mina -12 goles na pasada Liga-, o bético Borja Iglesias (11), e os alavesistas Joselu (11) e Lucas Pérez -hoxe no Cádiz-, quen se ben non fixo a mellor das súas tempadas na 2020/21, continúa sendo un gran goleador aos seus 33 anos. No centro do campo a Irmandiña non exhibiría menos nivel, pois a fantasía de Brais Méndez, Denis Suárez ou Jota Peleteiro estaría acompañada da entrega de David Ferreiro, Pedro Mosquera, Santi Comesaña ou a estrela do Liverpool Thiago Alcántara. Defensivamente, Angeliño, outro ignorado por Luis Enrique a pesar de ser un dos mellores carrileiros de Europa e peza chave no poderoso Red Bull Leipzig alemán, sería a figura dunha liña na que tamén destacan Kevin Vázquez, o incombustíbel Hugo Mallo, Lucas Vázquez, Rober Pier, Pablo Insua e o polivalente e veterano Álex Bergantiños. Por detrás, a portería tamén estaría máis que garantida con Rubén Blanco, Diego López, Diego Mariño e o olímpico Iván Villar. A anormal normalidade Estas conversas a pé de rúa reflectiron unha normalidade que se vicia cando se traslada ao nivel institucional, pois o debate da selección galega é practicamente anatema a nivel político. Argumentos como a presenza na Eurocopa doutras nacións sen Estado, como Escocia ou Gales, ou a participación en competicións oficiais de territorios con moito menor peso deportivo como son as Illas Feroe, Macao, Montserrat, Xibraltar ou Anguila son ignorados cando a protagonista da comparación é a selección galega, un combinado que en 2022 celebrará o primeiro centenario do seu debut. Polo de agora a posibilidade de competir en torneos organizados por FIFA e UEFA parece descartada, pois aínda está moi recente o exemplo da selección de Euskadi, rexeitada polo Comité Executivo do organismo presidido por Aleksander Čeferin por "non ser un Estado recoñecido" e polo feito de que a Federación Vasca "pertence á española". Non obstante, está aberta desde hai moito tempo a posibilidade de disputar partidos de carácter amigábel, que desde a década dos 90 xogan de modo anual e practicamente ininterrompido tanto o devandito combinado de Euskadi como o de Catalunya. A crise como escusa para o desleixo Seguindo os pasos do seu mestre Fraga, Feixoo decidiu que a selección galega era cousa de nacionalistas e, co pretexto da crise económica que padecía o mundo por aquel entón, acabou con ela do modo máis sinxelo: fechando a billa dos cartos. "A Xunta apoia as selección galegas e calquera evento deportivo que sirva de promoción á Galiza, pero non consta unha demanda de celebración deste partido nin por parte dos clubs nin da Federación Galega de Fútbol (FGF). No caso de que a Federación reclame a organización e celebración do encontro da selección galega absoluta de fútbol, a Xunta apoiaríao e estaría representada no evento, pero nunca en forma de financiamento, xa que non é o mellor momento económico para iso", declaraba o secretario Xeral para o Deporte, José Ramón Lete Lasa, empregando a mesma escusa que usarían para xustificar a fin do equipo ciclista profesional galego, o Xacobeo Galicia. O día que unha nación, por fin, tivo selección: quince anos do regreso da Irmandiña Por suposto, unha FGF dirixida por un afín como Carlos Meana tampouco demandou a disputa do encontro, abrazando o discurso da austeridade: "Na delicada situación actual, debemos dar exemplo". Case unha década máis tarde, en 2016, e cun novo persoeiro vinculado ao Partido Popular na presidencia da Federación, Rafael Louzán, a selección galega protagonizaba un descafeinado regreso. Fóra das datas habituais de Nadal, pois o choque disputouse no mes de maio, e coa simbólica camisola de Pepe Barro substituída por unha na que a publicidade dunha entidade financeira collía o relevo da bandeira do país, Galiza empataba ante Venezuela (1-1) con homes como Lucas Pérez, Iago Aspas, Angeliño, Hugo Mallo ou Denis Suárez sobre o céspede de Riazor. Foi o último que se soubo até o de agora dun combinado nacional vítima do desleixo que, a pesar de que antes da irrupción da pandemia da Covid-19 desde o ente federativo dirixido polo ex presidente da Deputación de Pontevedra confirmaran a Nós Diario que daban por bo "un regreso no ano 2020" que nunca se produciu e a que Louzán repetiu en numerosas ocasións que "traballa" na volta dun proxecto "que hai que facer ben, sobre todo para que non teña repercusións negativas" (sic), parece que vivirá o seu 100 aniversario sumido no desleixo e o esquecemento institucional, que non social, no que leva inmerso desde o ano 2009.