Xerais mudou a illa de San Simón por un espazo tamén inundado polo salitre para celebrar os seus premios, o Museo do Mar. O propio director da editorial, Fran Alonso, facía un percorrido no seu discurso inicial polos distintos lugares que acolleron a entrega dos Xerais desde o nacemento destes galardóns en 1984.
Nesta ocasión, a editorial anunciou o 2 de xuño de 2018 o nome das persoas recoñecidas e decidiu entregar os premios –dotados con 10.000 euros– á vez que as obras chegan aos andeis das librarías, “queremos achegar os libros ás mans das lectoras, queremos celebrar os libros, que son a nosa identidade”, expresaba o tamén escritor. “Todos os libros que editamos tecen futuro”, engadía Alonso, quen aludía ao inicio da nova etapa que Xerais comezaba no mes de abril.
O novo director da editorial ofreceu unhas agarimosas palabras para o seu antecesor no cargo, Manuel Bragado, así como para o “pequeno pero inmenso” equipo de traballo de Xerais. Após situar os libros como “arma poderosa”, sinalou que a empresa quere reiventarse e que para ela o principal son as autoras e autores. Finalizou Fran Alonso a súa intervención cunha sentida lembranza para Xabier P. Docampo, amigo da editorial e finado este ano, ao que se referiu como unha das “máis entrañábeis figuras da cultura deste país”.
Após o discurso do director de Xerais, que tamén se referiu ao "momento complexo que vive a industria editorial galega", a xornalista Teresa Cuíñas entrevistou a gañadora e os gañadores. No medio da conversa, visualizáronse os vídeos de tres booktubers –Paula Gómez del Valle, Sara Carballo Gayoso e Xiana Vilariño García– onde se falou de cada unha das obras premiadas e ao remate Celia Torres entregoulle o premio a Emma Pedreira; Anaír Rodríguez a Héctor Cajaraville e Ramón Domínguez a Carlos Negro.
As obras gañadoras
Emma Pedreira fíxose coa XXXV edición do Premio Xerais de Novela, ao que concorreron 37 obras, con Besta do seu sangue. No seu ditame, o xurado, composto por Santiago Lopo, David González Domínguez, Vitoria Ogando Valcárcel, Claudia Morán, Patricia Porto e Ramón Nicolás, sinalou que Besta do seu sangue supón “unha proposta de carácter transgresor caracterizada pola súa multiplicidade de voces, polo seu esencialismo narrativo e por exhibir diversos rexistros”. Ao tempo, salientou “o uso dunha linguaxe poética e a transparencia que repousa na transmisión dunha atmosfera de desacougo e angustia ao abordar, con orixinalidade, unha historia inspirada na figura de Blanco Romasanta, co fondo dunha revisión xenérica de figuras da mitoloxía galega”.
Ademais, o xurado da XXXIII edición do Premio Merlín de Literatura Infantil, formado por Uxía Martínez Recamán, Alba Piñeiro Estévez, María Sánchez Lires, Maribel Tato Sánchez, Antonio Yáñez Casal e Miguel Vázquez Freire, elixiu entre 33 obras como gañadora Kusuma, de Héctor Cajaraville, “unha fermosa fábula ecoloxista protagonizada por unha faisán asiática obrigada a fuxir da agresividade do mundo industrializado”. A fábula critica, indicou o xurado, “o rexeitamento das poboacións inmigrantes, reivindica o respecto ás diferenzas e a valoración do traballo en grupo”. Trátase dunha historia de superación, de amizade e de aventuras cunha dupla mensaxe: que os prexuízos son o modo máis inxusto e equivocado de enfrontarnos ao descoñecido e que a coraxe e a afouteza sempre reciben a súa recompensa. Alén destes valores, o xurado subliñou o rico léxico descritivo de especies animais e do contorno vexetal.
Por outra banda, o xurado da X edición do Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil, integrado por Isabel Armesto Rodríguez, Diana Fernández Gómez, Mª Paz Fernández Pereiro, Alba González Fernández, María Manuela Ordóñez Fernández e Isabel Mociño González declarou gañadora, entre 22 obras, Aplicación instantánea, de Carlos Negro. “Ante presenza das pantallas e da tecnoloxía, a sociedade actual precisa máis que nunca a poesía. Por iso o xurado valora desta obra, entre outros aspectos: a orixinalidade, a calidade literaria, a forza da linguaxe e a súa riqueza, a posta en valor da figura feminina e o seu empoderamento, así como da cultura e lingua galegas”. “Tamén a crítica social e a visión por veces descarnada da realidade, a procura consciente da complicidade dunha lectora activa na construción dun discurso potente, apelativo e de intervención que non deixa a ninguén indiferente. Unha obra que salienta pola conexión con outras voces literarias, nun rico e estimulante diálogo que leva a novas lecturas. Por último, estamos ante unha obra que rompe calquera visión estereotipada da poesía e a converte nun berro de rebeldía e reafirmación”, concluíu.
As tres obras xa están dispoñíbeis nas librarías.