—Canto hai da súa experiencia en 10.000 millas de andar na bici?
É unha autoficción, todo é verdadeiro. Hai cinco partes: o traballo, a paisaxe, a comida, a bicicleta e o esforzo e a illa. No que respecta á illa é a parte máis política porque a historia sucede durante o Brexit e invoco as miñas reflexións como repartidor sobre o que sucede no país. Con todo, o que sucedeu nos últimos anos no Reino Unido non é alleo ao que sucede en Rusia, nos Estados Unidos ou noutros lugares.
—E a parte do traballo non é política?
Falo das condicións laborais, mais non é un libro de denuncia porque eu no fondo creo que son, non sei se dicir boas, pero si axeitadas ao traballo que se fai. Alén, os repartidores non teñen unha soa voz: hai asociacións que queren estabilidade, facelo máis parecido a un emprego, con vacacións e soldo; e hai outra parte que quere un horario flexíbel e poder combinalo con estudos, coidados e outros traballos, é dicir, facelo máis similar aos autónomos.
—A protagonista pedalea por unha illa que se derruba. É un derrubamento real ou metafórico?
Ambas. Real porque a decadencia e a perda de condicións de vida para os migrantes no Reino Unido foron importantes, así como o avance do populismo. Mais tamén hai unha parte metafórica: estamos chegando aos límites de crecemento e das nosas posibilidades de mobilidade e de alimento. Ao fin e ao cabo, este é un traballo de transporte e de comida, dúas cousas afectadas polo tema grande, gordo e terríbel do cambio climático e desde esa perspectiva ecolóxica tamén é unha illa que se derruba.
—É unha experiencia súa, pero a historia está contada en feminino.
Non porque a protagonista sexa muller, senón porque considerei que debía facelo así. Son un señor xa cunha idade e branco, este libro nunca debeu suceder: xa falamos moito, xa escribimos moito, non era necesario máis. Por unha casualidade ou coincidencia ao final escribín isto e esta é a miña forma de evidenciar que hai unha cuestión de xénero moito máis importante que o que conta o libro.
Tamén hai unha reflexión na primeira parte, xa que este é un traballo feito maioritariamente por homes. Con todo, é un traballo de coidados, que son menos visíbeis, menos presentes e menos importantes porque foron realizados tradicionalmente por mulleres. Un dos elementos que máis me chocaron cando fixen este traballo é darme de conta de que estaba realizando un labor invisíbel.
—Cre que falta literatura sobre o traballo?
Non me corresponde dicir como debe ser o mundo, pero si me parece que nalgúns contextos, e especialmente o galego, hai escaseza dela. Non só sobre as reivindicacións laborais ou a loita sindical, senón sobre como se fan as cousas. Hai un libro de poesía de Anxo Angueira que me gusta moito, O valo de Manselle, e que conta a historia de construción dun muro comunal, sendo unha obra sobre o esforzo e a cooperación.
Temos unha literatura onde hai moitos mestres e empregados públicos e esa reflexión sobre o traballo parece que non se deu, ou que estaría moi vinculada a un sector concreto. Se tivésemos máis persoas que traballasen en máis sectores, ao mellor, e só ao mellor, teríamos unha literatura máis plural.
—Ten algún outro libro na recámara?
Non. Escribín tres cousas na miña vida: as dúas primeiras para premios porque quería os cartos e esta é a única cousa que escribín porque tiña un interese por dicir algo, a pesar de que creo que non debo dicilo, pero teño esa contradición que non son quen de resolver eu mesmo. O que teño que facer é escoitar e ler.
