Polo burato da memoria

O artista coruñés Pepe Galán leva desde os anos 70 vinculado o mundo da arte galega. Recoñecido popularmente polas súas esculturas e intervencións, cando se lle pregunta, prefire ser considerado como un "artista multidisciplinar" máis que cinguirse a unha única etiqueta como a de "pintor" ou "escultor".
 
"Boto un ollo polo burato que deixou una pedra no cristal..." (Foto: Nós Diario)
photo_camera "Boto un ollo polo burato que deixou una pedra no cristal..." (Foto: Nós Diario)

Indo polas rúas da casa ao taller e do taller á casa, desprázome co ritmo de liturxia aprendida sobre o empedrado e o formigón... onde case sempre atopo algún dato, algunha novidade... Chega a ser unha relación familiar coa veciñanza e a cidade. 

Pola mañá gozo da paisaxe urbana mais non podo evitar ser crítico co deseño do espazo común. E cativo, e non educa. Con pouco pódese facer a vida diaria da cidadanía mais agradábel, que menos! 

Un carballo, un bidueiro… 

Vou ollando mentres os meus pasos me levan polo centro da calzada para ter boa perspectiva, ou pola beirarrúa onde sei das peores pingueiras. Reparo na pegada impresa no chan dunha folla de carballo, que é unha paisaxe en si mesma, ou na sombra retallada das arbores espidas nas paredes. Observo e controlo como van as obras na vía pública. En cada xornada miro con esperanza de ver algún signo que me faga pensar, aí vai un carballo, un bidueiro…

Normalmente o resultado é desilusiónante. Penso que as autoridades do ramo, teñen alerxia á vexetación…

De volta poño o automático e a cabeza vai ao seu, constrúe e modifica as esculturas nun virtual 3D. Son esas a medio facer que fican baixo chave, durmindo na soidade do obradoiro, inmóbiles, ou iso creo… As veces penso nas pezas soas dunha sala de exposicións coma mortos nun tanatorio… Deberían ter a luz acesa, ser visitadas de noite… precisan ser observadas. 

Boto un ollo polo burato

Hai pouco, en Monte Alto, o barrio en que nacín (como o tango), de súpeto, atopei un anaco de espazo-tempo da miña infancia. Boto un ollo polo burato que deixou una pedra no cristal, ipso facto teletransporteime a segunda metade dos 60.
Si, alí estaba eu, debuxando con Xaime e Gilberto nunha mesa grande para tres.

Non era a miña clase habitual, mais foi como un 'apartheid positivo', seguramente por ser malos estudantes (polo menos eu) ou para facer prácticas de debuxo (dábasenos ben) con motivo dalgún exame.

Gilberto e mais eu estudabamos no Centro, non así Xaime, que chegou por sorpresa, posibelmente collido por unha orella. E tal como veu, así se foi... Aquel apartheid durou nada, logo cadaquen ao seu…

Un dos profesores, o que nos confinou, chamábase Don Pedro, que algunha vez, por baixa, fora substituído por unha moza chamada Ánxeles Penas.

O colexio era un tanto peculiar para un barrio obreiro, boas instalacións con certa modernidade. No recreo dábannos unha garrafiña de leite Leyma (plus alimenticio ao estilo da época). Nunca vira ese tamaño cativo e ,certamente, a media mañá, prestaba… 

Un gran templo no máis alto de Monte Alto

Don José mandaba! A Caixa de Aforros era quen subvencionaba a escola… Porqué este apoio social? O párroco Don José era conselleiro desa entidade. Co tempo chegou a construír un gran templo no máis alto de Monte Alto. 
Don José mandaba! Como senón ía vir confirmar o Cardeal Quiroga Palacios nesta igrexa de barrio situada preto da Torre de Hércules?

Anos máis tarde chegou Don José, como cliente que era, á xastrería da miña familia e sen moito rodeo propúxome facer un mural. Na miña cabeza xa estaba instalada a abstracción pictórica… 

Pero falando de ti a ti co párroco, permitinme rexeitar a oferta, púxenme farruco, entrando nunha conversa na que con certa vehemencia, cuestionaba a relixión que el representaba e a idea preconcibida que eu tiña dun mural relixioso… 

Hoxe non a rexeitaría sen reflexionar, porque todo é interpretábel desde a perspectiva artística… Xa se sabe: "xente nova e leña verde todo e fume". O Santuario de Aránzazu, é un excelente exemplo do que falo.  

O cura obreiro

Hai poucos anos a través dun amigo arquitecto, souben que ao párroco lle chamaban "o cura obreiro". Por que?, preguntei. Porque era quen de arremangarse e botar unha man na construción do novo templo de barrio.

Con Xaime Cabanas, grande artista plástico, compartín moitas historias, xa non fica entre nós. A Gilberto non volvín a velo. Don Pedro finou hai anos. Con Ánxeles Penas, magnífica poeta e artista plástica en activo, comparto amizade e admiración polo seu saber.
 

Comentarios