"A nosa música é extrema porque somos un escáner desta época"

Das Kapital cumpren catro anos. Das lapas para enfrontar “a denominación consentida” e o “pop consensual” ás faíscas nas que habita unha nova furia “contra a convención melódica”. Sant-Just, ‘O Arcanxo do Terror’, ora pro nobis.

Juan Salgado
photo_camera [Imaxes Juan Salgado]

“This is the time. And this is the record of the time” recitaba Laurie Anderson en ‘From The Air’ sobre unha música turbadora. Era 1982. “Esta é a época e esta é a música da época (o seu / uniforme, a súa violencia)” acreditan tres décadas despois Das Kapital sobre unha música na que converxe adrede o perturbador e o desconcertante até facela irrespirábel. Espello da época na que foi enxendrada. Dous discos (‘Ruído Negro’ e ‘Grecia’), unha ducia de concertos e a crítica rendeuse aos seus pés, como fan os covardes. DK segue estendéndose con urxencia por todos e cada un dos segmentos onde algunha vez houbo un motín. 

Conversamos con O Leo (voz), Paino (sintetizadores e programación) e Dani (letras, sintetizadores), tres dos integrantes de Das Kapital. Hai máis, con diferentes graos de integración: Tomás Ageitos (son), Doutor Chou (guitarra e taladro), Davide Ageitos (guitarra) nun grupo cuxo espírito lembra máis aos grupos de afinidade da tradicón libertaria que aos grupos musicais ao uso.

Conversamos con O Leo (voz), Paino (sintetizadores e programación) e Dani (letras, sintetizadores), tres dos integrantes de Das Kapital

Das Kapital “é precario. Tatexo. Periférico. Anormal. Das Kapital asómase ao perigo da época”. Sant-Just, ‘O Arcanxo do Terror’, ora pro nobis.

Como naceu Das Kapital?
Marcos Paino
: O xerme está nunha chamada de Anton Papaqueixos en 2010. Chamoume para facer un tema co gallo da homenaxe a Radio Océano e tamén chamou a O Leo para facer outro. Entón Leo púxose en contacto comigo e daí saíu a idea dun único tema, unha versión de ‘Narcisismo’, de Lois Pereiro, que foi a que interpretamos no concerto que tivo lugar na sala Nasa en 2010, cando aínda estaba en Compostela. Aquel día entre o público estaba Dani.
Dani Salgado: Cando baixaron despois de actuar díxenlles “tendes que facer un grupo nesa onda” e dixéronme: “Tendes non, temos. Fai ti as letras”. E así foi como empezou. De alí a uns meses preguntáronme: “Xa tes unhas letras feitas?”. E non as tiña, así que me puxen. E desde aquela. A canción que tocaron naquel concerto, ‘Narcisismo’, está no primeiro disco de DK, ‘Ruído Negro’, e é moi parecida á que interpretaron ao vivo..

"Tiñamos claro desde o principio que Das Kapital era un proxecto para tres discos. Tres, non máis"

Dunha confluencia provisional para facer un tema homenaxe saíu un proxecto como DK? 
Paino
: Bon, non pensabamos que a idea de facer un tema para un concerto en homenaxe a Radio Océano dese lugar a algo como Das Kapital, mais ese tipo de casualidades está no inicio de moitos grupos, como os Beatles (rise)...

DK ten un ‘estilo’, por dicilo así, moi propio e tamén identificábel. Tanto nas letras como no musical. Destaca como algo novidoso. Sentides que estades a facer algo que non se fixera na música galega..? 
Dani
: Para min o primeiro disco (‘Ruído Negro’, A Regueiga, 2011) e o segundo (‘Grecia’, Discos da Máquina, 2013) son moi diferentes. No primeiro había toda unha ensamblaxe de elementos de antes, mentres que no segundo partimos, por dicilo así, de cero, da nada. 
Paino: No primeiro traballo a verdade é que aínda empreguei ideas de grupos fanados, ideas que tiña e que non se realizaran, non acabaran por plasmarse. En ‘Ruído Negro’ non houbo, nese sentido, un amplo traballo previo, foi máis ben de reutilización de ideas e bosquexos anteriores. 
Dani: O que si que desde logo nunca pensamos foi en facer algo que xamáis se fixese na música galega. Nunca tivemos esa intención. De feito, en discos como o primeiro dos Resentidos (‘Vigo, capital Lisboa. Gasa. 1984) xa hai elementos como o ruidismo, como esas bases... Desde logo non é unha identidade exclusiva nosa unha música ‘turbadora’ ou a importancia polas letras.

O Leo citaba nunha entrevista unha serie de grupos unidos por un “fío vermello” e dos que recoñeciades influencias: desde o rock alemán dos 70 e Programme até Billy Bragg, MC5 ou os Kortatu. Mais non había grupos galegos. Ao fío da pregunta de antes, non había esa tradición en Galiza? 
Dani
: Non creo que se poida dicir iso. Repito que non é algo premeditado pola nosa parte, non é un afán de facer algo que non se fixese. Cada quen de nós ten unhas referencias, uns gostos... Todo iso acaba influenciándonos uns a outros, coñecendo, aprendendo.Escoitas uns grupos que che levan a descubrir outros. Un oe o primeiro dos Diplomáticos e pode chegar os Pogues, e dos Pogues chega a outros... Que non hai ningún grupo na música galega na onda DK? Non é algo no que pensemos.

"Nestes momentos a música vai cara ao disturbio e ademais acreditamos que é cara onde ten que ir"

É fácil levar os escenarios un son coma o voso, nado no ‘laboratorio’ do estudio, por dicilo así? 
O Leo
:  A nosa música é algo moi extremo, con moito ruído e no que a voz está moi baixa, susurrante. Iso, claro, require unha serie de condicións técnicas moi determinadas no directo.

Está pronto para saír ‘Monstros da Máquina. Vol. I ‘. É o primeiro traballo temático colectivo do selo cooperativo Discos da Máquina. Cancións inéditas de todas as bandas do proxecto dedicadas a distintos personaxes. Vós escollestes a Antoine de Sant-Just (os seus detractores chamáronlle ‘O Arcanxo do Terror’), por que a escolla? 
Dani
: Era a guillotina, de cando cortaba as cabezas axeitadas. Saint Just era o ‘subcomandante’ de Robespierre. Habería que volver á Revolución francesa, xa non á bolchevique, senón á francesa para empezar outravolta desde aí.

“Esta é a época e esta é a música da época”. Cando alguén escoite dentro de 30-40 anos, as cancións de DK, poderá captar como é esta época? 
Dani
: É unha cita dunha canción de Laurie Anderson (“ This is the time. And this is the record of the time”). Toda música reflicte unha época, xa sexa a favor, xa sexa en contra, xa sexa cantándoo explicitamente ou ocultándoa, con indiferenza ou non, para ben ou para mal. 
O Leo: Mira, Lou Reed  fixo nos setenta un disco como ‘Metal Machine Music’, que na súa época foi algo impresionante, mais agora... A música está aí, movéndose.... Nós acreditamos en que nestes momentos a música vai cara ao disturbio, e ademais acreditamos que é cara onde ten que ir.

“Das Kapital sabe do estado de excepción permanente”. Partindo dunha análise así de contundente, aquela música que se faga que non denuncie un estado de excepción que é, ‘colaboracionista’? 
O Leo
: Estamos nunha volta da música directa, da volta dos concertos, da comunicación, da importancia das letras...A etiqueta que se lle poña é o de menos. As maiorías están vivindo os anos da súa vida en absoluta precariedade. É unha situación extrema e que obriga a posicionarse e actuar. 
Dani: Eu sempre digo que os anos 90 foron en certa maneira a peor época da humanidade, da Europa Occidental,e non só musicalmente. E isto poderíase argumentar a fondo. E estamos nos últimos coletazos diso, estamos nese intervalo entre o vello que non acaba de morrer e o novo de nacer... 
O Leo: Hai un intento de apropiarse por parte dos medios do que está a pasar, facendo etiquetas, encasillando, quizás porque están desconcertados ante certas respostas... E como cando falan das ‘cabezas pensantes do 15M’ Onde están? Non é algo que ti poidas etiquetar e vender, inténtano, mais non é así. Eu entendo o 15M como un síntoma.

"Hai un intento de apropiarse por parte dos medios do que está a pasar, facendo etiquetas, encasillando, quizás porque están desconcertados ante certas respostas... "

Estades fartos de que se vos poña a etiqueta de grupo político? 
O Leo
: DK é un grupo para intervir. Mais como un escaner desta época, unha radiografía. A cousa está tan fodida que só con decilo xa debía abondar, sen nada máis. Só con dicir o que pasa tiña que ser suficiente, sen máis.
Dani: A crítica adoita poñer a etiqueta de político a certos grupos, mais non fai así con outros que fan unha música tan de parte como pode ser a nosa. En certa forma, todos os grupos son políticos, se ben ao dicilo así, con ese todos, parece que se dilúe esa realidade...

Primeiro disco en 2011, segundo en 2013... terceiro en 2015? A pola triloxía? 
Paino
: Estamos niso, mais tampouco o temos claro de todo aínda. De feito aí atrás volvemos a replantexárnolo. O disco está aí, pero imos cambiar moitas cousas, quizás todo. A música xa estaba en boa medida feita, e as letras tamén bastante perfiladas...pero a ver. O que si que temos claro é que van ser tres discos. Como DK non vai haber máis. Só tres. 

DK irrompe neste primeiro terzo do XXI coa urxencia e vitalidade coa que os manifestos irrompían no primeiro terzo do XX. Estades de acordo? 
O Leo
: Eu creo que a historia ten que medirse nos ciclos da vida humana, nos anos de vida dunha persoa. E ao longo dese tempo sempre hai diferentes etapas. O que tentamos é comunicar, transmitir, sempre tendo en conta ao receptor. E aí sempre hai un movemento entre unha parte máis ‘trascendental’ e outra máis ‘directa’.

"O que tentamos é comunicar, transmitir, sempre tendo en conta ao receptor"

Dani: A min si que me interesa moito a maneira da escrita dos manifestos, a súa retórica, a prosodia dos manifestos. E pode que iso se note ou se traduza nos textos de Das Kapital. E despois, a época, si que estamos nunha época tan convulsa como era aquela, igualmente turbulenta. 

Que supón estar en DK?
O Leo
: É a esencia de todo o que levo feito durante todos estes anos. DK é unha oportunidade da hostia de traballar con esta xente e de aprender. É o espazo no que cómpre estar agora.
Dani: Detrás de todo isto hai unha maneira de compartir e de vivir as cousas, de estar no mundo. Das Kapital é un intento de facer ruído nun contexto moi determinado. E en DK aprendín moitismo. Sempre fun moi fanático da música xa desde ben pequeno, pero aquí aprendín cousas que non sabía, como a producir: non só na música e a montar, senón no relativo a todo o proceso.
Paino: Eu son un ‘músico vago’ (rise). Non son moito de concertos, senón máis de estudo. En canto a concertos, pois neste tempo fixemos máis actuacións que ensaios (risos) Dariamos unha ducia de concertos, non máis. Uns catro ou cinco por ano. 
O Leo: En Das Kapital nos directos hai que cantar sobre unha base programada, e iso é distinto, ao principio facíase difícil. Foi todo un reto, iso é verdade.  

Comentarios