Cinema

Jaione Camborda: "O raro é pensar por que se fala galego no filme"

Jaione Camborda (Donostia, 1983) atopa en Arima, a súa ópera prima, o punto xusto onde esvae a estrema entre real e imaxinario. Cineasta natural de Euskal Herria, desenvolve desde hai anos o seu traballo na Galiza. Após pasar polo Festival de Sevilla, recibir o premio na sección Escáner do Festival Márgenes (Madrid) e estréase en Cineuropa (Compostela), a súa longametraxe inaugurou o pasado 10 de decembro Novos Cinemas (Pontevedra). O universo feminino e fantasmal recréase nun filme poliédrico no que a ollada torna fundamental como punto de rotación. Eis un estrato da entrevista publicada no número 376 do Sermos Galiza.
f_8_JaioneCamborda

Decidiu facer a súa longametraxe en galego, unha decisión que non toman moitas persoas da Galiza. Por que?

Creo que iso está a mudar, cada vez está a ser máis natural que iso aconteza, como tan natural é que deba pasar. Se rodas na Galiza, no meu caso Mondoñedo –un lugar do interior do país no que se fala o galego–, o raro é pensar por que se fala en galego nese filme.

Se cadra unha pregunta desafortunada, mais propia do noso contexto.

Non, está moi ben levada porque me oferece a min a oportunidade de facer xustamente a pregunta contraria, que é a que debemos reivindicar. Por que non en galego?

A que fai referencia o título do filme?

Arima é na película o nome dun piano bar ou karaoke. Ten o seu significado propio, pero resignifícase no momento no que identifica ese local, onde sucenden cousas que tampouco quero desvelar ao espectador, mais que teñen que ver coa esencia do filme.

mini_8_JaioneCamborda

En Arima os espíritos están moi presentes. Que a levou a este universo?

Quería traballar a idea de sombra e de espectro. O filme 

instáurase no concepto da ollada, desde onde intento construír moitas capas, quer temporais (do pasado e do presente) quer de proxeccións, desexos, medos ou sensacións. Tamén hai unha parte moi humana de traballo das personaxes como alter egos, conformando unha realidade poliédrica na que estas se confunden e se fusionan entre si. É un pouco como se a súa sombra fose a de todas, como se dalgún xeito se volvese nunha sorte de sombra atávica, que transcorre, tanto en horizontal como temporalmente, a través da historia. 

Esta referencia á ollada aparece xa no prólogo. Funciona esa secuencia inicial do ollo como unha advertencia?

Digamos que é unha especie de cambio de perspectiva. Eu convido ao espectador a que desde o principio faga esa mudanza e se deixe tanto observar a si propio como ao filme desde ese lugar de misterio. Si que propoño unha ollada moi explícita no primeiro plano, outorgándolle peso a unha pequena fracción do ollo, esa materia que se transforma en paisaxe, sempre baixo certo misterio. Como se houbese un buraco negro que descoñecemos ao que asomármonos na película.

[Podes ler a entrevista íntegra no número 376 do semanario en papel Sermos Galiza, á venda na loxa e nos quiosques]   

Comentarios