Falece Salvador García Bodaño, poeta intimista desde o compromiso

"No libro da vida van as follas / anónimas / pasando sobre do atril / das lousas / sin que un se dea conta". Son moitos os poemas de Salvador García Bodaño (Vigo, 1935) que se nutren do pálpito da morte, do tremor ante a fugacidade da vida. Ese instinto premonitorio saltou onte do poema á realidade. Aos 87 anos de idade, o poeta e activista faleceu onte na Compostela que o viu medrar. A súa obra poética non é extensa en cantidade, mais si singular e valiosísima en calidade. García Bodaño era un deses autores que non teñen présa por publicar, que cultivan con demora e preciosismo a súa palabra antes de dala ao prelo. Desde Ao pé de cada hora (Galaxia, 1967) un primeiro libro no que contradicía o realismo social imperante na altura cun pronunciado intimismo, demostrou que emoción e rebelión non son incompatíbeis. Desde esa trincheira, converteuse nun autor que desenvolveu a súa obra á marxe das tendencias dominantes, perseverando nunha opción estética que integraba sentimento e compromiso ético. Malia que naceu en Vigo, no barrio de Teis, medrou na Compostela do franquismo e, dalgunha maneira, a súa traxectoria é froito daquel tempo de escuridade e resistencia. "A cidade era o casco antigo. Aí estaba todo. O ambiente universitario estaba feito por xente nova que vivía nas pensións. Había unha convivencia nas tabernas. Logo comezaron a aparecer as cafetarías. Tamén as igrexas estaban moi nutridas de xente. Había cines. Xa mais adiante comezaron os bailes. Era un Santiago pequeniño", explicaba nunha entrevista a Nós Diario. A Academia dedica o Día da Poesía a Salvador García-Bodaño Entrou en contacto con Ramón Piñeiro e Carlos Maside e iniciou unha carreira como activista que o levou a ser un dos fundadores da Agrupación Cultural O Galo, a participar nos Xogos Florais da Coruña de 1962, a formar parte do Consello da Mocedade xunto a, entre outros vultos, Xosé Luís Méndez Ferrín, Bautista Álvarez, Reimundo Patiño, Xosé Alexandre Cribeiro, Arcadio López Casanova ou Xosé Luís Rodríguez Pardo. Eran tempos confusos en que a xente nova se afastaba dos vellos galeguistas: estes, buscando a homologación coas democracias burguesas de Europa occidental, aqueles, seguindo o ronsel do movemento de descolonización dos países do terceiro mundo. E sobre todos eles a sombra sinistra do franquismo, sancionando e perseguindo a quen, como García Bodaño, participaba en actos como a celebración do primeiro Día das Letras Galegas, en 1963 -canda Xohana Torres, Arcadio López-Casanova e Carlos Casares-, a homenaxe a Antonio Machado de 1964 ou o recital no Círculo Recreativo e Cultural de Perlío (Fene), no que se incluían uns poemas á Revolución dos Cravos e a Pablo Neruda. Cando o Consello da Mocedade se dividiu, fixo parte do núcleo promotor na clandestinidade do Partido Socialista Galego. E aínda tivo tempo para exercer de crítico literario e artístico, dedicando brillantes textos a autores como Avilés de Taramancos, Maside, Luís Seoane, Xaime Quesada ou Rafael Dieste. O poemario Tempo de Compostela (1978), recoñecido co Premio da Crítica de Poesía Galega, significou a volta do poeta, agora centrado en reivindicar unha historia literaria que armaba unha armazón identitaria, de filiación única na que a loita política e a creación se unían para crear unha cidade imaxinada cos esteos ben afianzados no real. Mais o seu activismo non descansou nunca: estivo detrás da fundación da revista Teima, da editorial Escola Aberta, do Museo do Pobo Galego, do Ateneo de Santiago de Compostela, da Fundación Padroado do Pedrón de Ouro, do Museo Galego de Arte Contemporánea Carlos Maside, do novo Seminario de Estudos Galegos, do Instituto Galego da Información (IGI), da Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG), da Asociación de Tradutores, da Fundación Castelao, do PEN Clube de Galiza... En 1992 ingresou como membro numerario da Real Academia Galega, pronunciando o espléndido discurso Compostela e as nosas letras ata o Manifesto Máis Alá. En 1993, a recompilación Obra poética incorporou ao seu inventario lírico un cancioneiro inédito, Poemas de amor a Xulia, e poemas soltos recuperados baixo o título As palabras e os días. Pero a sorpresa foi a plaquette Pegadas no alcatrán, que acabaría sendo un adianto de Cidade virtual, un cambio no seu rexistro poético que demostraba a súa sintonía cunha modernidade poética que fuxía de modas e de protagonismos espurios. Poeta ante todo, pero tamén narrador, ensaísta, tradutor e xornalista, Salvador García Bodaño exemplificou até o final o seu duplo papel de -segundo definía o crítico Damián Villalaín- "trobador namorado e cantor da patria". Un oficiante da beleza que non esqueceu nunca o compromiso co pobo. Salvador García-Bodaño: "O Consello da Mocedade naceu para suplir a falta de acción que os de América censuraban a Galaxia"