Crónicas distanciadas do psico-folk chantadino

Camuflado entre o rebumbio da pandemia, pouco antes da chegada do estado de alarma vía a luz en versión dixital o primeiro LP de Gancho Sanches: Zaquín. Trátase dun título que reivindica o contexto de orixe da banda, en Chantada. Así se chama o local de ensaio que varias músicas da vila partillan nunha casa vella que elas mesmas acondicionaron para poder tocar. Son mozas de entre 25 e 35 anos que teñen creado unha escena musical na contorna de certa importancia: Fábrica de Espejos, TEA...

Pero máis alá diso, Zaquín "non é só un punto físico no que tocarmos, senón o lugar no que nos reencontrabamos", explica Iván Olmedo, batería da Gancho Sanches, a Nós Diario. Ese valor sentimental do espazo vén motivado pola distancia que, a diferentes escalas, separou durante anos un grupo que, en realidade, se formou en Barcelona en outono de 2014.

Zaquín "non é só un punto físico no que tocarmos, senón o lugar no que nos reencontrabamos"

Cos compoñentes divididos, nalgúns momentos, entre Barcelona e Madrid, o retorno dalgúns deles a Chantada tróuxolles aquel remanso: un campamento base no que podían concentrarse unha semana en modo intensivo, cando o expatriado viña pasar uns días. Ademais de Olmedo, Gancho Sanches son Brais Sánchez (voz e guitarra acústica), Matías Unruh (guitarra eléctrica) e, agora, tamén André Espiñeira (guitarras, teclados e voces).

Este último é a incorporación máis recente, que se sumou após colaborar na gravación en directo dos tres temas que fan Ao vivo en Bungalow Estudio. "Andrés era un amigo da infancia que se fixo músico profesional, un auténtico home orquestra", comenta Olmedo. Pedíronlle que lles botara unha man e "foi unha pasada". Así, aceptaría o convite para entrar no grupo, producindo unha significativa mudanza no son.

O tránsito cara á luz

O psico-folk foi a etiqueta coa que optaron, desde o escepticismo destes termos, por se definiren nese primeiro álbum curto, Psicofonía Bolborítica, no que conciliaban atmosferas aínda ben máis escuras, dominadas pola distorsión da guitarra. Isto, ao tempo que bebían das músicas populares, coas guitarras acústicas, que neste primeiro LP escora cara á fusión co pop ou rock.

Se o anterior traballo era especialmente "escuro", admite Olmedo, neste había unha vontade de buscar "máis ritmo e facelo menos tétrico, tamén con outra forma de compor". Así, imaxes desacougantes mestúranse na maior parte dos temas cunha atmosfera de acordes abertos que contrastan profundamente coas mensaxes cantadas. Este modus operandi case que só racha nalgúns temas concretos, como "En vermello floto", no que as escalas espertan a inquietude nunha liña máis próxima ás melodías "bolboríticas".

As imaxes desacougantes mestúranse na maior parte dos temas cunha atmosfera de acordes abertos

Se o son evoluciona cara a ese vitalismo máis pop, as letras, que compón Sanches, manteñen certo "costumismo surrealista, algo lírico, que xoga sempre entre o soño e a realidade", explica. Nese limbo "falamos de como vemos a vida, das relacións coa xente...", engade o batería. Desde a xustaposición evocativa –"Lonxanos / Adentro / As ondas / Os medos"– do retrouso de "Néboa", a faixa que se interna no océano entre as incertezas do retorno a ese "amigo mentireiro" que é o mar, até as lapitarias sentenzas do disturbio –"xa rematou a paz"– de "Encontro", Gancho Sanches deixa frases que se nutren da sinxeleza do cotián e da sinceridade espida que se achega nostálxica, mais sen grandes dramatismos, con ese contrapunto feliz da música. 

O inglés por imitación

Se o primeiro EP equilibraba galego e inglés, neste disco a aposta na nosa lingua é monolítica. Olmedo explica que nun primeiro momento, cos potentes referentes anglosaxóns no horizonte, igual que acontece cos acordes ou a estrutura, optaron por imitar o idioma. Parecía máis doado. "Despois fomos decatándonos de que non era tan fácil escribir letras en inglés sen caer nas construción típicas, non expresabamos ben o que queriamos dicir porque é unha lingua que non dominabamos tanto, aínda que lle puñamos atención", confesa Olmedo.

"Fomos decatándonos de que non era tan fácil escribir letras en inglés sen caer nas construción típicas", confesa Olmedo

Así, remataron por ver que aquilo "non tiña moito sentido, non era o que queriamos facer", polo que decidiron pasarse totalmente ao galego, de maneira "moi natural" e conseguindo, por fin, reflectirse realmente.

Un disco a distancia

Cos compoñentes separados, o proceso de creación do disco foi longo. Afixéronse a xuntarse, xa con certo equipo, para logo maquetar as cancións e cada un poder desenvolver as ideas na casa, intercambiando despois telematicamente o que ían avanzando, case como se, sen sabelo, se estivesen a preparar para as dinámicas do confinamento.

Cando conseguiron bastante material, comezaron a pensar en gravalo, autoeditado aproveitando os coñecementos como técnico de son de Unruh. Con todo, a batería gravárona no estudio Abrigueiro, procurando ese son "de sala grande de pedra, con moito máis aire e room". Ao espazo, claro está, sumábase a habelencia de Arturo Vaqueiro.

Logo dun proceso de micromecenado, o disco axiña verá a luz en edición física, con CD e vinilo, porque "somos uns melómanos". A satisfacción de velo na caixa, cun coidado deseño de Agustina Shuan, é enorme para os amigos. Unha edición de tirada pequena, limitada, que constitúe, con todo, un logro argallado nos malabarismos da distancia desa enésima xeración emigrada.