Carballo Interplay, unha década de redes en galego

Un recente estudo da Universidade de Vigo, A Xeración Xabarín e a normalización da lingua galega, de Sol Vila, chegaba á conclusión de que a presenza do galego nos medios de comunicación e, especialmente, nos espazos dirixidos ao público infantil e xuvenil produce unha influencia positiva na conciencia idiomática da audiencia e no espallamento e dignificación da lingua galega. E ao contrario, que a ausencia da lingua propia ten unha pegada negativa. O estudo elaborouse a partir de enquisas a integrantes das coñecidas como 'Xeración Xabarín' e 'Xeración Z'. 95% dos integrantes desta última, segundo outro estudo -este da Fundación de Axuda contra a Drogadicción-, posúe un teléfono móbil, e máis da metade utilízao cinco ou máis horas ao día. Ademais, 75,7% ten un portátil, 68,8% unha tablet e 52,6% un ordenador de mesa. Crear contidos para as TIC, daquela, pode ser tamén unha forma de normalización dunha lingua que, segundo o estudo de Sol Vila, ve como esmorece o seu uso entre as xeracións máis novas, orfas de referentes nos medios dixitais. "Chegar a ese público para, precisamente, divulgar e dignificar os contidos elaborados en galego sempre foi un dos obxectivos principais do Carballo Interplay", confirma Sonia Méndez, directora do certame. "Estamos empeñados desde o principio en crear contidos para a Xeración Z, e mesmo para os que veñen despois, para que se sintan interpelados e poidan entrar en contacto coas persoas que seguen nas redes. Méndez describe os encontros entre as creadoras de contido e o público como, precisamente, un exemplo que anima a mocidade a sentirse identificada cuns contidos e coa lingua na que estes se presentan. "Dáse un movemento fandom que merece atención. Se cadra, un dos principais problemas cos que nos enfrontamos é que non lle prestamos atención á rapazada, e temos que saber que é o que lles gusta e como o consomen para entender o seu mundo". O Carballo Interplay suma a súa décima edición Normalización, activismo, humor O primeiro día do Carballo Interplay deste ano ben pode ser visto como un exemplo desa vocación normalizadora do encontro. A xornada comezou coa proxección das pezas da primeira edición de Dinoescolas, un proxecto pensado para fomentar a creación galega e en galego entre a mocidade, mediante a creación de capítulos da serie Dinosaurio. Logo, estreábase en exclusiva Dando a Turra, un talk show feito á galega e presentado por Belén Puime e Uxía Vazquez, con convidadas como Hydn, Xulia Lomba, Miguel Canalejo ou Eira. Nunha conversa amigábel, saíron temas como a precaridade laboral, as preocupacións polo futuro e a importancia dos coidados. Xa onte, a xornada comezou cun repaso da historia da internet a cargo de María Yáñez, unha das creadoras de contidos que mellor coñece a traxectoria da rede na Galiza. "A verdade é que tiña un pouco de medo porque ía falar dun tempo en que unha parte do público nin sequera nacera", confesa Yáñez, "pero o certo é que foron moi receptivos e mostraron moita curiosidade polas diferenzas e as semellanzas entre as dúas épocas". A creadora cultural explica que o desenvolvemento da Internet na Galiza está moi ligado á identidade: "Tanto nas primeiras webs dos anos noventa como no florecemento dos blogs a principios da década de 2000, as primeiras en tratar de crear unha comunidade son as persoas da diáspora, que descobren no virtual unha forma de reconectar coa terra, cos elementos cos que se identifican e de, literalmente, atopar unha lingua propia". A televisión máis alá da televisión O individual e o colectivo Yáñez repasa as motivacións para crear contidos na rede e sinala que, desde o principio, a Internet galega mostraba un activismo -social e lingüístico- que non poucas veces se manifestaba a través do humor. "Hai experiencias case lendarias, como a de Aduaneiros sen Fronteiras, que facían un humor gráfico moi agudo. Pero mesmo en situacións dramáticas, como despois do afundimento do Prestige, mesturábanse a necesidade dunha contrainformación que ofrecese un relato verídico do que estaba sucedendo e que os medios ocultaban, a necesidade da mobilización e unha creación artística que tiraba con frecuencia da ironía e do lúdico". En principio, semella que aquelas ansias de xerar unha entidade colectiva casan mal coa autorreferencialidade coa que se identifican hoxe as redes sociais. "A natureza do mundo virtual sempre alenta unha certa dose de narcisismo. Por exemplo, cando comezaron os blogs deuse unha especie de revolución dos tímidos. As persoas que se sentían inseguras en público podían por fin, entrar nunha esfera pública sen ter que mostrarse abertamente. Hoxe, ao contrario, o Tik-Tok, por exemplo, exixe unha presenza e unha performatividade que pon nun compromiso a todas aquelas persoas. Se cadra, por aí estanse creando outras barreiras". Por outra parte, as diferentes plataformas permiten tamén outros formatos: cada vez o público pide máis podcasts ou newsletters longos. "O que sucede é que as audiencias están moi fragmentadas. Todo está moi compartimentado porque hai moita desconfianza cara aos medios de comunicación tradicionais e cada quen busca un nicho onde atoparse con xente parecida. Iso permite un maior contacto entre creadores e público, ou entre seguidores dunha mesma liña de pensamento, ou dunha determinada estética. Pero non sei eu se iso é beneficioso para a comunidade, non sabemos que consecuencias terá". En todo caso, como subliña Sonia Méndez, "hai camiños de ida e volta e este festival é un exemplo: fai presencial o que era virtual e permite achegamentos entre creadoras e público que doutra forma non existirían". A UVigo mostrará como rebater, desde as redes sociais, a desinformación sobre saúde mental ou alimentación