A banda deseñada entra na Universidade

Volver á orixe: as obras de dez autoras e autores de banda deseñada e da ilustración que cursaron estudos na Facultade de Belas Artes de Pontevedra, regresan ao lugar onde se iniciaron como profesionais. 9 narrativas gráficas e unha animación desesperada é o título da exposición que reune, na Sala Universitaria Profesor Manuel Moldes, a obra de Brais Rodríguez, Jano, José Domingo, Julia Lago, Martín Romero, Miguel Cuba, Miguel Porto, Miguel Iglesias, Alberto Vázquez e Kiko da Silva, quen tamén exerce como comisario da mostra. Unha selección de autores que Ignacio Pérez-Jofre, vicedecano de Cultura e Alumnado e novo responsábel da sala, non dubida en cualificar como "de gran calidade". Non é para menos: entre todos xuntan unha morea de premios e a súa implantación no tecido profesional galego, estatal e internacional descarta calquera dúbida. "Os que estudamos noutras etapas anteirores da facultade, e nos dedicabamos á banda deseñada eramos ignoradosm cando non directamente denostados, declara Kiko da Silva en conversa con Nós Diario, "por iso que se exhiba hoxe unha exposición de cómic en Belas Artes reresulta unha moi boa noticia. E mais cando a iniciativa parte do vicedecano. Creo que iso tamén é significativo da evolución que se vén dando desde hai un certo tempo". Da Silva recoñece que unha das cuestións reivindicadas desde hai anos polos autores e autoras de banda deseñada era que "a novena arte tiña que estar nas facultades de Belas Artes e ser unha modalidade máis da creación artística. Como dalgunha maneira tamén forma parte do mundo da edición, temos que loitar en moitas ocasións cunha confusión que a sitúa como un xénero literario, e a banda deseñada, non é iso, é unha expresión artística ". Nace BDra Gráfica, Xornadas de Banda Deseñada de Pontevedra Un pouco de historia O exemplo dos e das artistas representadas nesta mostra representan o salto que se deu na Galiza, en relativamente pouco tempo, desde o amateurismo a unha profesionalización que se pode considerar moi exitosa. Da Silva explica que "foi un proceso no que coincidiron varias compoñentes. Creo que tivo unha importancia fundamental o nacemento de Viñetas desde o Atlántico. de súpeto xa non precisabamos saír fóra porque existía na Galiza un festival internacional no que as persoas que nos queriamos dedicar a isto podiamos ver o que se estaba facendo noutros lugares do mundo e mesmo falar cos creadores máis prestixiosos, coñecer de primeira man como levaban a cabo o seu traballo. Eu creo que é a partir desa experiencia que empezan a xurdir iniciativas como os colectivos BD Banda [creado polo propio Da Silva e Cano Paz en Pontevedra] ou Polaqia [o grupo que editaba o fanzine Barsowia na Coruña e ao que pertenceron figuras como David Rubín ou Emma Ríos]". A revista Golfiño, segundo o comisario da exposición foi un paso máis alá -"por primeira vez comprobamos que era posíbel vivir disto"- e, a partir de aí, a profesionalización da BD galega fíxose realidade, coa creación de novas editoriais e con varios autores traballando en publicacións de varias partes do mundo. "Eu sempre digo que na Galiza somos os autores os que impulsamos a evolución da BD: Miguelanxo Prado é o que monta Viñetas desde o Atlántico; Fausto Isorna é o que promove Golfiño; Manel Cráneo o que monta Demo editorial... Son chanzos que se van colocando e a partir dos que xax non se dan pasos atrás", afirma Da Silva. O futuro de Viñetas desde o Atlántico, a debate Diversidade estilística Ese ir medrando desde abaixo é tamén o que lle proporciona ao cómic galego a diversidade estilística pola que é coñecido: existe unha enorme variedade estética, moitas veces asociada a prácticas plásticas e narrativas moi arriscadas e experimentais. "Nos sitios onde existe unha industria potente téndese á homoxeneización das estéticas, queda menos espazo para a experimentación e para a diferenza", explica Da Silva. "Aquí, como medramos á marxe de calquera industria, cada un de nós ten o seu selo propio. Ao non depender dunha liña comercial estabelecida, eramos libres para explorar os nosos propios camiños. E esa variedade chama moito a atención fóra". Quen se achegue á mostra de Pontevedra poderá comprobar esa fértil heteroxeneidade e, ademais, terá a oportunidade de observar as diferenzas nos métodos de traballo. "Si, como a BD, en realidade, non está feita para ser exposta, tratei de reflectir na exposición os diferentes procesos creativos, para que o público poida comprobar tamén os diferentes achegamentos á creación de cada un de nós". Eli García: "Cada vez hai máis protagonistas femininas nos cómics, sobre todo nos feitos por mulleres" A banda deseñada e a animación A mostra tamén inclúe os bocexos que Alberto Vázquez realizou para o seu filme Psiconautas, co que gañou en 2017 o Goya á mellor película de animación. "O cómic e a animación nacen ao msmo tempo, foron os primeiros autores de banda deseñada os que puxeron as bases da animación tradicional", explica Da Silva. Coa inclusión destes bocexos de Alberto Vázquez na mostra queriamos visualizar ese vínculo cun caso que resulta exemplar pola calidade do resultado". David Rubín: a banda deseñada como acto de amor