—Como nace o disco de Xabón Lagarta?
Nace da necesidade de crear un espazo no que poder ser libres e poder expresar as cousas que nos importan. Queriamos expresar as nosas preocupacións máis profundas directamente, sen entreliñas. É certo que seguimos bebendo moito da poesía galega, pero os textos e o material que eliximos para traballar neste proxecto están máis relacionados co que nos afecta directamente e coas inquedanzas que temos como banda.
—Cales son esas inquedanzas?
No disco falamos sobre feminismo, ecoloxismo, diversidade... E sempre implicándonos na defensa do galego. Tamén podemos atopar cuestións relacionadas coa memoria histórica e mesmo algún trazo vencellado á saúde mental. Ademais, temos cancións ligadas ao noso estado persoal, a como nos sentimos nun momento concreto como banda. Falamos da necesidade de rachar coas condutas individualistas que nos queren impor e apelamos de maneira explícita a volver á tribo, á comunidade, a deixarnos levar e a confiar na xente que nos rodea para sentírmonos máis acollidas e seguras, para saber que pertencemos a algo.
—A que fai referencia o nome do disco?
Queriamos facer un xogo de palabras co xabón que coñecemos de toda a vida e coa dobre interpretación coa que contan as palabras segundo o seu xénero. Ademais, o fío condutor deste proxecto son os espazos dos lavadoiros e a propia figura das lavandeiras. Decidimos coller todo ese ecosistema como referencia para o disco. Os lavadoiros eran espazos dun traballo que ninguén quería desenvolver e que quedaban relegados a perfís femininos, mais á vez tamén supoñían un ambiente de confianza, un lugar para a sororidade e a afinidade onde poder cruzar as preocupacións máis internas con outras mulleres. Nós queremos levarlle ao público o noso lavadoiro para que vexa como nos sentimos e como nos expresamos; queremos crear un espazo de transgresión social como foron os lavadoiros.
—Cal dirían que é a peza máis especial do disco?
Cada unha de nós ten os seus gustos musicais, pero coido que a todas nos gusta en especial tocar Fiestras abertas, o tema que dá inicio aos nosos concertos. Penso que tanto a letra como a música sintetizan a esencia do proxecto e o que queremos transmitir con el. Buscamos convidar a xente a que, coas “cordas destensadas”, como di o poema de Luísa Villalta, se deixe levar por este espazo sonoro. E a verdade é que o estamos conseguindo; a acollida do disco non podería ser mellor. Notamos moita euforia entre o público.
—En que situación cren que se atopa a música actual galega?
Penso que estamos nunha nova era musical, nun momento excepcional en canto á produción de música en galego pero que, paradoxalmente, é o momento no que menos recursos institucionais se están destinando. A música galega sempre estivo moi vencellada a certos estilos e o feito de que esteamos experimentando un auxe de xéneros é algo moi positivo, pois a nosa música ten tanta personalidade, tanto carácter e tanta calidade como calquera outra máis mainstream. Con todo, nós sempre tivemos moita sorte.
Desde o momento no que naceu a banda sempre nos vimos moi apoiadas e reforzadas pola xente que tiña os ollos postos en nós. Desde a pandemia non paramos, nunca traballaramos a este ritmo e está a ser toda unha aprendizaxe. De feito, aínda estamos asimilando o feito de tocar a carón de grupos que até o momento só viramos desde o público. Poder intercambiar risos e consellos entre todas, antes e despois dos concertos, é algo incríbel.
